ΕΦΗΜΕΡΙΣ
ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ
ΠΡΟΕΔΡΙΚΑ ΔΙΑΤΑΓΜΑΤΑ
Προεδρικό Διάταγμα
324
Για την εναρμόνιση του Ελληνικού Δικαίου με την οδηγία 91/440/ΕΟΚ της 29 Ιουλίου 1991 για την ανάπτυξη Κοινοτικών Σιδηροδρόμων
Ο ΠΡΟΕΔΡΟΣ
ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ
ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ
Έχοντας υπόψη:
ΚΕΦΑΛΑΙΟ Ι
Σκοπός - Ορισμοί - Πεδίο Εφαρμογής
Άρθρο 1
Σκοπός του παρόντος Προεδρικού Διατάγματος είναι η
προσαρμογή της Ελληνικής Νομοθεσίας προς τις διατάξεις της οδηγίας 91/440/ΕΟΚ
"για την ανάπτυξη των κοινοτικών σιδηροδρόμων"του Συμβουλίου της 29.7.1991 που
δημοσιεύθηκε στην Επίσημη Εφημερίδα των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων (L/237/24.8.1991, σελ 25).
Άρθρο 2
Για τους σκοπούς του παρόντος διατάγματος:
1. "Σιδηροδρομική Επιχείρηση" ορίζεται κάθε
δημόσια ή ιδιωτική επιχείρηση της οποίας κύρια δραστηριότητα είναι η παροχή
υπηρεσιών σιδηροδρομικών μεταφορών εμπορευμάτων ή/και επιβατών με την
υποχρεωτική προϋπόθεση ότι η ίδια παρέχει και την έλξη.
2. "Διαχειριστής της Υποδομής" είναι ο Οργανισμός
Σιδηροδρόμων Ελλάδος (ΟΣΕ) που είναι επιφορτισμένος κυρίως με τη δημιουργία και
τη συντήρηση της σιδηροδρομικής υποδομής καθώς και με τη διαχείριση των συστημάτων
ρύθμισης και ασφαλείας.
3. "Σιδηροδρομική Υποδομή" ορίζεται το σύνολο των
στοιχείων που αναφέρονται στο Παράρτημα 1, μέρος Α του Κανονισμού 2598Π0/ΕΟΚ
της Επιτροπής της 18.12.1970, περί καθορισμού του περιεχομένου των διαφόρων
κεφαλαίων των εντύπων λογιστικής οργανώσεως του παραρτήματος 1 του Κανονισμού
1108Π0/ΕΟΚ, (t278 της 23.12.1970), όπως τροποποιήθηκε με τον Κανονισμό
2116Π8/ΕΟΚ, (L246 της 8.9.1978, σελ. 7), εκτός από την τελευταία περiπτωση, η
οποία, για τους σκoπούς και μόνο του παρόντος, θα διατυπωθεί ως εξής: "Κτίρια
για την εξυπηρέτηση της υποδομής".
4. "Διεθνής 'Ενωση" ορίζεται κάθε 'Ένωση δύο
τουλάχιστον σιδηροδρομικών επιχειρήσεων που είναι εγκατεσtημένες σε
διαφορετικά Κράτη Μέλη, με σκοπό την παροχή υπηρεσιών διεθνών μεταφορών μεταξύ
Κρατών Μελών.
5. "Αστικές και προαστιακές υπηρεσίες" ορίζονται
οι υπηρεσίες μεταφορών που εξυπηρετούν τις ανάγκες ενός αστικού κέντρου ή μιας
αστικής περιοχής καθώς και τις ανάγκες μεταφορών ανάμεσα στο εν λόγω κέντρο ή
περιοχή και τα προάστια τους.
6. "Περιφερειακές υπηρεσίες" ορίζονται
οι υπηρεσίες μεταφορών που αποσκοπούν στην εξυπηρέτηση των αναγκών μεταφορών
μίας περιοχής.
Άρθρο 3
1. Οι παρακάτω διατάξεις εφαρμόζονται
στη διαχείριση της σιδηροδρομικής υποδομής και στις δραστηριότητες
εκμετάλλευσης σιδηροδρομικών μεταφορών που ασκεί ο Οργανισμός Σιδηροδρόμων
Ελλάδος (ΟΣΕ). Οι διατάξεις αυτές ισχύουν και για σιδηροδρομικές επιχειρήσεις
που δύνανται να εγκατασταθούν και λειτουργήσουν νομίμως στην Ελλάδα.
2. Οι ακόλουθες διατάξεις δεν εφαρμόζονται στις
σιδηροδρομικές επιχειρήσεις των οποίων η δραστηριότητα περιορίζεται στην
εκμετάλλευση αστικών, προαστιακών και περιφερειακών μεταφορών κατά την έννοια
του άρθρου 2 παράγραφος 5 του παρόντος.
3. Οι διατάξεις του παρόντος Προεδρικού Διατάγματος εφαρμόζονται με την επιφύλαξη της οδηγίας 90/531/ΕΟΚ του Συμβουλίου της 17 Σεπτεμβρίου 1990 σχετικά με τις διαδικασίες σύναψης συμβάσεων στους τομείς του ύδατος, της ενέργειας, των μεταφορών και των τηλεπικοινωνιών, (ΕΕ L 297 της 29.10.90) για την προσαρμογή προς τις διατάξεις, της οποίας η Ελλάδα έχει λάβει χρονική παρέκκλιση μέχρι την 1.1.1998.
ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΙΙ
ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΤΙΚΗ ΑΥΤΟΝΟΜΙΑ ΤΩΝ ΣΙΔΗΡΟΔΡΟΜΙΚΩΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ
Άρθρο 4
1. Οι σιδηροδρομικές επιχειρήσεις
λειτουργούν υπό το καθεστώς αυτοτέλειας, όσον αφορά τη διεύθυνση, τη
διαχείριση, τη διοίκηση και τον εσωτερικό διοικητικό, οικονομικό και λογιστικό
έλεγχο, έχοντας, ιδίως, τη δυνατότητα να διαθέτουν περιουσιακά τους στοιχεία,
να καταρτίζουν προϋπολογισμό και να τηρούν λογιστικά βιβλία, χωριστά, από τα
αντίστοιχα του Κράτους.
2. Στη διαχείριση των σιδηροδρομικών επιχειρήσεων
εφαρμόζονται οι αρχές που διέπουν τις εμπορικές εταιρίες, ακόμη και όσον αφορά
τις υποχρεώσεις κοινωφελούς υπηρεσίας που επιβάλλει το Κράτος στην επιχείρηση
καθώς και τις συμβάσεις κοινωφελούς υπηρεσίας που συνάπτει η επιχείρηση με τις
αρμόδιες κρατικές αρχές.
3. Με κοινές αποφάσεις των Υπουργών Εθνικής
Οικονομίας, Οικονομικών και Μεταφορών και Επικοινωνιών ρυθμίζονται επί μέρους
θέματα που αφορούν την εφαρμογή των παραγράφων 1 και 2 του άρθρου αυτού.
1. Οι σιδηροδρομικές επιχειρήσεις
καταρτίζουν τα προγράμματα δραστηριοτήτων τους, συμπεριλαμβανομένων των
επενδυτικών και χρηματοδοτικών σχεδίων. Τα προγράμματα αυτά καταρτίζονται με
στόχο να επιτυγχάνεται η οικονομική ισορροπία των επιχειρήσεων και να
υλοποιούνται οι άλλοι στόχοι τεχνικής, εμπορικής και οικονομικής διαχείρισης.
Επιπλέον, στα εν λόγω προγράμματα προβλέπονται τα μέσα, με τα οποία
επιτυγχάνονται οι στόχοι αυτοί.
2. Στα πλαίσια των κατευθυντηρίων γραμμών
κυβερνητικής πολιτικής και λαμβανομένων υπόψη των εθνικών σχεδίων ή συμβάσεων,
ενδεχομένως πολυετών, συμπεριλαμβανομένων των επενδυτικών και χρηματοδοτικών
προγραμμάτων, οι σιδηροδρομικές επιχειρήσεις είναι ελεύθερες, ιδίως:
α. Να συνιστούν Διεθνή Ένωση με μία ή περισσότερες
άλλες σιδηροδρομικές επιχειρήσεις.
β. Να καθορίζουν την εσωτερική τους οργάνωση, με
την επιφύλαξη του ΚΕΦ. ΙΙΙ.
γ. Να ελέγχουν την παροχή και την εμπορία των
υπηρεσιών και να καθορίζουν τις τιμές τους με την επιφύλαξη του Κανονισμού
1191/69ΙΕΟΚ του Συμβουλίου της 26 Ιουνίου 1969, όπως τροποποιήθηκε από τον
Κανονισμό 1Θ93/91ΙΕΟΚ (L 169της 29.6.1991, σελ.1) περί των ενεργειών των
κρατών μελών που αφορούν τις υποχρεώσεις που είναι συνυφασμένες με την έννοια
της δημόσιας υπηρεσίας στον τομέα των σιδηροδρομικών, οδικών και εσωτερικών
πλωτώv μεταφορών.
δ. Να λαμβάνουν αποφάσεις σχετικά με το προσωπικό,
τα στοιχεία ενεργητικού και τις ίδιες αγορές.
ε. Να αναπτύσσουν το μερίδιο της αγοράς που τους ανήκει,
να δημιουργούν νέες τεχνολογίες και νέες υπηρεσίες και να εφαρμόζουν κάθε
τεχνική καινοτομία διαχείρισης.
στ. Να ξεκινούν νέες
δραστηριότητες σε τομείς που συνδέονται με τις σιδηροδρομικές δραστηριότητες.
ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΤΗΣ
ΥΠΟΔΟΜΗΣ
Άρθρο 6
1. Ανατίθεται στον Ο.Σ.Ε. η διαχείριση
της σιδηροδρομικής υποδομής, ομοίως και με την αναγκαία κρατική συνδρομή
ανατίθεται στον Ο.Σ.Ε. η ευθύνη των επενδύσεων για έργα σιδηροδρομικής υποδομής
της συντήρησης, βελτίωσης και επέκτασης της υποδομής καθώς και της
χρηματοδότησης που συνεπάγεται η διαχείριση αυτή από τεχνική οικονομική και
εμπορική άποψη, μέσο στα πλαίσια της γενικότερης κυβερνητικής πολιτικής.
2. Με κοινή απόφαση των Υπουργών Εθνικής
Οικονομίας και Μεταφορών και Επικοινωνιών μπορεί να χορηγείται στον Ο.Σ.Ε., στα
πλαίσιο των άρθρων 77, 92 και 93 της Συνθήκης (Συνθήκη της Ρώμης 25.3.1957)
περί ιδρύσεως της Ευρωπαϊκής Κοινότητας) επαρκής χρηματοδότηση, σε σχέση με τα
καθήκοντα του διαχειριστή της υποδομής, τις διαστάσεις τους και τις
χρηματοπιστωτικές ανάγκες, ιδίως για την κάλυψη νέων επενδύσεων.
3. Οι δραστηριότητες του Ο.Σ.Ε. που αφορούν τη
διαχείριση της σιδηροδρομικής υποδομής, διαχωρίζονται υποχρεωτικά από άποψη
λογιστικής από τις δραστηριότητές του που αφορούν την εκμετάλλευση των
υπηρεσιών μεταφορών. Ενισχύσεις που χορηγούνται για μία από τις δραστηριότητες
αυτές δεν επιτρέπεται να μεταφέρονται σtην άλλη. Οι λογαριασμοί που αφορούν τις
δύο δραστηριότητες τηρούνται κατά τρόπο που διασφαλίζουν την απαγόρευση αυτή.
4. Ο Ο.Σ.Ε. μπορεί, για την καλύτερη άσκηση των
καθηκόντων διαχείρισης της υποδομής, να συστήσει χωριστή Υπηρεσία στα πλαίσια
της ίδιας επιχείρησης.
1. Το Υπουργείο Μεταφορών και
Επικοινωνιών, σε συνεργασία με τα κατά περίπτωση αρμόδια Υπουργεία, μεριμνά
για την ανάπτυξη της σιδηροδρομικής υποδομής, λαμβάνοντας ενδεχομένως υπόψη τις
συνολικές ανάγκες της Κοινότητας.
2. Με απόφαση του Υπουργού Μεταφορών και Επικοινωνιών,
ύστερα από γνώμη και του κατά το προηγούμενο άρθρο, διαχειριστή της υποδομής,
καθορίζονται οι προδιαγραφές κατασκευής της σιδηροδρομικής υποδομής καθώς και
οι κανόνες ασφαλείας και ο έλεγχος εφαρμογής τους.
1. Ο Ο.Σ.Ε. ως
διαχειριστής της εθνικής σιδηροδρομικής υποδομής, εισηγείται την επιβολή
τέλους χρήσης της οικείας υποδομής, το οποίο καταβάλλουν οι Διεθνείς Ενώσεις
και οι Σιδηροδρομικές επιχειρήσεις οι οποίες χρησιμοποιούν την υποδομή βάσει
του άρθρου 10 του παρόντος.
Οι λεπτομέρειες καθορισμού του τέλους
χρήσης υποδομής ορίζονται με απόφαση του Υπουργού Μεταφορών και Επικοινωνιών
μετά από πρόταση του Ο.Σ. Ε. με βάση ιδίως τις αποστάσεις που διανύονται, τη
σύνθεση του συρμού, τις απαιτήσεις ταχύτητας, τα φορτία κατ' άξονα, τη χρονική
περίοδο και το βαθμό χρήσης της υποδομής.
Οι αρχές, βάσει των οποίων καθορίζεται
το τέλος χρήσης της υποδομής καθορίζονται με βάση την αρχή της μη διάκρισης.
ΚΕΦΑΛΑΙΟ IV
ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΕΞΥΓΙΑΝΣΗ
Στα πλαίσια της οικονομικής
διοίκησης του Ο.Σ.Ε. συνίστάται χωριστή υπηρεσία απόσβεσης των χρεών.
Στο παθητικό της υπηρεσίας αυτής μεταφέρονται, έως
την πλήρη απόσβεσή τους όλα τα δάνεια που έχει συνάψεί ο Ο.Σ.Ε. τόσο για την
χρηματοδότηση των επενδύσεων όσο και για την κάλυψη υπερβάσεων δαπανών εκμετάλλευσης
που απορρέουν από την δραστηριότητα σιδηροδρομικών μεταφορών ή από την
διαχείριση της σιδηροδρομικής υποδομής.
Τα χρέη που προέρχονται από δραστηριότητες θυγατρικών
δεν μπορούν να ληφθούν υπόψη.
Για την εξάλειψη των χρεών που αναφέρονται στο παρόν
άρθρο παρέχονται οι αναγκαίες ενισχύσεις στον Ο.Σ.Ε., οι οποίες είναc σύμφωνες
με τα άρθρα 77, 92 και 93 της Συνθήκης της Ρώμης:
ΠΡΟΣΒΑΣΗ ΣΤΗΝ ΣΙΔΗΡΟΔΡΟΜΙΚΗ
ΥΠΟΔΟΜΗ
Άρθρο 10
Στις διεθνείς ενώσεις και στις
σιδηροδρομικές επιχειρήσεις όπως αυτές ορίζονται στο άρθρο 273 του παρόντος
παραχωρούνται δικαιώματα πρόσβασης ή/και διέλευσης στην εθνική σιδηροδρομική
υποδομή, με τις κατωτέρω προϋποθέσεις:
1. Στις διεθνείς ενώσεις στις οποίες συμμετέχει ο
Ο.Σ.Ε. ή άλλη σιδηροδρομική επιχείρηση νομίμως εγκατεστημένη και λειτουργούσα
στην Ελλάδα, παραχωρούνται δικαιώματα πρόσβασης και διέλευσης, για την παροχή
διεθνών υπηρεσιών μεταφορών, μεταξύ των κρατών μελών στα οποία είναι
εγκατεστημένες οι επιχειρήσεις που απαρτίζουν τις εν λόγω ενώσεις.
2. Στις διεθνείς ενώσεις στις οποίες
δεν συμμετέχει ο ΟΣΕ η άλλη σιδηροδρομική επιχείρηση νομίμως εγκαταστημένη στην
Ελλάδα, παραχωρούνται μόνον δικαιώματα διέλευσης για την παροχή διεθνών
υπηρεσιών μεταφορών, μεταξύ των κρατών μελών στα οποία είναι εγκαταστημένες οι
επιχειρήσεις που απαρτίζουν τις εν
λόγω ενώσεις.
3. Στις σιδηροδρομικές επιχειρήσεις που είναι
εγκατεστημένες ή πρόκειται να εγκατασταθούν νομίμως σε κράτος μέλος και
εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής του άρθρου 2 του παρόντος χορηγείται δικαίωμα
πρόσβασης στην Ελληνική σιδηροδρομική υποδομή, υπό δικαίους όρους, με σκοπό την
εκμετάλλευση υπηρεσιών διεθνών συνδυασμένων μεταφορών εμπορευμάτων .
4. Για τις διεθνείς υπηρεσίες μεταφορών που αναφέρoνται στα εδάφια 1, 2 και 3 του παρόντος άρθρου, οι διεθνείς ενώσεις και οι σιδηροδρομικές επιχειρήσεις που εκτελούν συνδυασμένες μεταφορές εμπορευμάτων, συνάπτουν τις απαραίτητες. διοικητικές, τεχνικές και χρηματοδοτικές συμφωνίες με τον ΟΣΕ, ως διαχειριστή της Ελληνικής σιδηροδρομικής υποδομής, προς διευθέτηση των θεμάτων ρύθμισης και ασφαλείας της κυκλοφορίας.
Οι όροι που διέπουν
αυτές τις συμφωνίες δεν εισάγουν διακρίσεις.
ΚΕΦΑΛΑΙΟ VΙ
Γενικές διατάξεις
Άρθρο 11
1. Από τη δημοσίευση του παρόντος καταργείται κάθε αντίθετη με το παρόν
διάταξη.
2. Η ισχύς του διατάγματος αυτού αρχίζει από τη δημοσίευσή του στην
Εφημερίδα της Κυβερνήσεως.
3. Στον υφυπουργό Μεταφορών και Επικοινωνιών αναθέτουμε τη δημοσίευση και
εκτέλεση του παρόντος.
Αθήνα, 2 Σεπτεμβρίου 1996
Ο ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΤΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ
ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΣΤΕΦΑΝΟΠΟΥΛΟΣ
ΟΙ ΥΠΟΥΡΓΟΙ
ΕΘΝΙΚΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ
ΓΙΑΝΝΟΣ ΠΑΠΑΝΤΩΝΙΟΥ
ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ
ΑΛ. ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΣ
Ο ΥΦΥΠΟΥΡΓΟΣ
ΜΕΤΑΦΟΡΩΝ ΚΑΙ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΩΝ
ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΔΑΣΚΑΛΑΚΗΣ